Wyrok | Autor: Christina Dalcher

Bez powtórzeń.

  Kiedy media donoszą o kolejnej wstrząsająco brutalnej zbrodni często do debaty publicznej powraca temat zasadności kary śmierci. Niektórzy jeszcze zanim wina oskarżonego zostanie udowodniona, domagają się jego życia, niekiedy nawet bez procesu. Wydawanie wyroków z perspektywy wygodnej kanapy stojącej w ciepłym i bezpiecznym mieszkaniu to dość częste zjawisko. Co jednak, jeśli kładąc na szali czyjeś życie mielibyśmy równocześnie położyć własne?

W Stanach Zjednoczonych funkcjonuje stosunkowo nowe prawo, które ma na celu wyeliminowanie orzekania kary śmierci. Zgodnie z nim prokurator, który wnosi o najwyższy wymiar kary dla oskarżonego, równocześnie zgadza się na to, aby odebrano mu życie w przypadku, gdyby ów oskarżony w przyszłości został uniewinniony. W efekcie prokuratorzy prawie nigdy nie domagają się najwyższego wymiaru kary, zawsze bowiem pojawia się niewielka wątpliwość.

Siedem lat temu Justine Boucher nie miała jednak wątpliwości. Domagała się dla Jake'a Milforda kary śmierci, a sąd przychylił się do jej wniosku. Po latach pojawiają się jednak wątpliwości co do tego, czy na krześle elektrycznym zasiadł rzeczywisty sprawca zbrodni. Może to oznaczać, że Justine grozi utrata życia bez prawa do procesu. Prokuratorka nabiera wątpliwości co do swojej decyzji sprzed lat i próbuje dociec prawdy.

Książka Christiny Dalcher nie jest zwykłym thrillerem. Jest manifestem, za pomocą którego autorka zabiera głos w sprawie stosowania kary śmierci. Robi to w niecodzienny ale umiejętny sposób. Zadaje bardzo trafne pytania, które zmuszają czytelnika do zastanowienia się nad tym problemem udowadniają, że w tej sprawie nic nie jest zero-jedynkowe.

W powieści rożne wątki, choć skupione wokół tego samego zdarzenia, przenikają się wzajemnie i uzupełniają. To nie tylko historia o karze śmierci i jej konsekwencjach. Autorka idzie ze swoimi rozważaniami o moralności dużo dalej i porusza też inne problemy, takie jak przemoc domowa, kłamstwa i chronienie bliskich za wszelką cenę. W książce Chiristiny Dalcher znajdziemy wiele z powieści obyczajowej. Jej najważniejszymi bohaterkami są trzy kobiety, matki, które są gotowe na wszystko, aby chronić swoje dzieci. Choć bardzo różne, łączą je wydarzenia sprzed lat, w których każda z nich pełniła odmienną rolę. Po latach ich losy łączą się ponownie, aby wyjaśnić to, co się wówczas wydarzyło.

„Wyrok” to również trzymający w napięciu thriller, w którym czytelnik czuje widmo śmierci bohaterki niemal tak dobrze, jak ona sama. Autorka nie wyjawia nam wszystkiego od razu. Dopiero z fragmentów układanki tworzy przed czytelnikiem spójną całość. Książka zawiera nie tylko opisy teraźniejszych zdarzeń, ale również liczne retrospekcje opisujące początki uchwalania nowego prawa i pozwalające lepiej poznać bohaterów powieści. Kolejne rozdziały przeplatają się z historią skazanego na śmierć Jake'a Milforda, który opowiada o wydarzeniach sprzed siedmiu lat. To właśnie z jego opowieści czytelnik dowiaduje się, co doprowadziło go do skazania i czy wymierzona kara jest słuszna. Opowieść Milforda to również okazja dla czytelnika, aby poznać punkt widzenia skazańca przebywającego w celi śmierci. I choć bohater to postać fikcyjna, lektura jego refleksji jako człowieka, który ma wkrótce umrzeć jest nie mniej przejmująca niż rzeczywistej postaci.

„Wyrok” to doskonały thriller, którzy trzyma w napięciu od pierwszej strony, choć niestety, nie do samego końca. Zakończenie historii psuje wcześniejsze pozytywne wrażenie i wydaje się być przesadzone. Autorka, gdyby umiejętnie poprowadziła swoją historię do końca, mogła wywrzeć na czytelniku o wiele większe wrażenie. Tymczasem zostawia go z poczuciem dużego niedosytu.

Słabsze zakończenie zdecydowanie nie jest jednak powodem do rezygnacji z lektury powieści Christiny Dalcher. Wciąż jest to warte przeczytania, umiejętne połączenie powieści obyczajowej z thrillerem. Ogromnym atutem książki jest podjęcie przez autorkę tematów dotyczących takich tematów jak zasady moralności, pojęcie sprawiedliwości, nieuchronność śmierci i nieomylność sądów. To także studium przemiany głównej bohaterki i jej poglądów, przykład tego, że nic nie jest czarno-białe a my sami „tyle o sobie wiemy, na ile nas sprawdzono”. To także istotny głos w dyskusji na temat kary śmierci, który niejednego czytelnika skłoni do pochylenia się nad tym problemem. W tym kontekście jest to wręcz lektura obowiązkowa dla każdego czytelnika.