Klezmerzy Tom 1 Podbój Wschodu

Jeśli ktoś mógłby oddać klimat, charakter i realia przedwojennego życia żydowskich muzyków w naszej części Europy w sposób barwny, intrygujący i niezwykle metafizyczny, to tym twórcą musiałby być nie kto inny, jak autor słynnego cyklu "Kot rabina" - Joann Sfar! I tak też się stało, gdy oto autor ten oddał w nasze ręce znakomitą pozycję pt. "Klezmerzy. Podbój Wschodu ", której to najnowsze wydanie ukazało się właśnie w Polsce dzięki Wydawnictwu Kultura Gniewu!

Głównym bohaterem tej komiksowej opowieści jest Noé Davidovitch - żydowski muzyk, który po demobilizacji tuła się od miasteczka do miasteczka, poszukując okazji do zarobku. Wkrótce dołącza do niego grupa niezwykłych indywiduów - począwszy od pięknej i uciekającej od chcącej wydają ją za mąż rodziny - Havy, poprzez lunatykującego skrzypka o imieniu Vincenzo, a kończąc na Tcholokoli - Cyganie, który dopiero co z trudem uszedł śmierci z rąk Kozaków. To właśnie oni przemierzają kolejne drogi, poszukując wesel, barmicw i styp, które mogliby urozmaicić swoją muzyką, a w zamian zyskać trochę grosza i jedzenie. U ich boku przyjdzie odkrywać nam nie tylko magię tego dawnego świata, ale też i przeżyć moc niezwykłych przygód, zaś ich finał znajdzie swoje miejsce w Odessie...

"Klezmerzy. Podbój Wschodu " to komiks muzyczny, którego fabułę i charakter dopełniają wątki obyczajowe, przygodowe i historyczne. Muzyki - żydowskiej muzyki, jest tutaj bowiem najwięcej, ale także i sercowe perypetie bohaterów, chwile grozy, walki i ucieczek oraz spojrzeń na historyczne tło tamtej rzeczywistości, tu nie brakuje. I gdy do tego dodamy jeszcze potężną porcję humoru, szczyptę magicznej metafizyki oraz dominujący tu motyw literackiej drogi, to mamy kwintesencję tego niniejszego dzieła, które potrafi oczarować nas sobą od pierwszej strony, zaś po dobrnięciu do końca lektury, pozostawić z całą gamą niezwykłych emocji...

Fabułę opowieści tworzy relacja o losach Noé Davidovitcha i jego kompanów, na które to składają się zarówno elementy obrazujące codzienność ich klezmerskiej egzystencji, jak i wątki stricte sensacyjne. Te wiążą się bowiem z pewnymi bardzo złymi ludźmi, którym zależy na tym, by uczynić ich życie najgorszym piekłem na ziemi. I jak to u Joanna Sfara bywa zazwyczaj, tak i tym razem funduje on nam tutaj z pozoru prostą i leniwą opowieść, które nagle zaczyna żyć swoim własnym życiem, przyspieszać, co rusz nas czymś zaskakiwać i zmuszać do wielkiego zaangażowania. A po drodze czeka nas śmiech do łez, łzy smutku oraz autentyczna przyjemność ze śledzenia losów tych naprawdę nietuzinkowych bohaterów...

O bohaterach tych możemy zaś powiedzieć, że są naprawdę niepowtarzalni. To Żydzi i Cyganie z krwi i kości, pełni swoich obyczajów, zwyczajów i przyzwyczajeń, wśród których można wyróżnić miejsce religii, specyficzne spojrzenie na los człowieka, czy też choćby rolę muzyki, jaką odgrywa ona w ich codzienności. Lubimy Noégi, Havę, Vincenzo, Yaakova i Tchokolę, odnajdując w nich bardzo szybko kogoś nam niezwykle bliskiego i reprezentującego cechy, jakie chciałby posiadać każdy z nas - na czele z poczuciem wolności. To także realizm tych bohaterów, który każe myśleć nam o tym, że tak właśnie wyglądali, postępowali i czuli wędrowni muzycy tamtej epoki...

Nie mniejsze słowa uznania należą się autorowi za obraz kreacji tej komiksowej rzeczywistości, którą to tworzą z jednej strony międzywojenne realia wschodniej Europy, z drugiej zaś muzyczny kształt tej opowieści. Joann Sfar oddał w bardzo realistyczny, szczegółowy i chyba też kompletny sposób obraz tamtego świata, z jego prostotą, kontrastem pomiędzy biedą i bogactwem oraz niesprawiedliwością i przemocą, na czele. Podobnie ma się rzecz też i z muzyczną twarzą tej historii, którą wypełniają obrazy grania na instrumentach, czy też choćby teksty żydowskich pieśni. I przyznam szczerze, że naprawdę ta muzyczna otoczka bardzo tu na nas oddziałuje...

Niezwykle intrygująco jawi się także szata ilustracyjna tego komiksu, oferująca nam bardzo plastyczne, nawiązujące w pewnym stopniu do akwarelowego malarstwa i mocno rozmazane w swym charakterze rysunki. To na pozór prostota, być może nawet i niedopracowanie, ale tak naprawdę niezwykły, rysowniczy kunszt, który czyni te obrazki tak samo metafizycznymi, jaką jest fabuła tej opowieści. Całości niezwykłości tego efektu dopełniają piękne, choć też i nieco wyblakłe kolory, jakie wypełniają sobą kontury tych rysunków...

Reasumując - komiks Joanna Sfara pt. "Klezmerzy. Podbój Wschodu ", to bez wątpienia bardzo intrygująca, ciekawa i niezwykle klimatyczna odsłona twórczości tego autora. Piękna za sprawą swoich emocji, niesamowita ze względu na ilustracyjną szatę, jak i wreszcie oczarowująca nas poprzez tę wspaniałą, muzyczną podróż do minionego świata, jaką mamy przyjemność tu odbyć. Polecam - naprawdę warto!

Poznajcie Noé Davidovitcha, Barona Tyłka Swego, i towarzyszącą mu wyjątkową grupę muzyków: Havę, która opuszcza swą rodzinną wieś, by wyruszyć jego śladem; Yaakova, którego rabin wyrzuca z jesziwy, choć ten jest jego najlepszym uczniem; Vincenzo, lunatyka i doskonałego skrzypka oraz Tchokolę, Cygana, który zbiegł przed pewną śmiercią z rąk Kozaków.

Wszyscy oni spotykają się na kartach „Klezmerów”, nowego komiksu Joanna Sfara. Twórca słynnego „Kota Rabina” tym razem umieszcza akcję przed II wojną światową w Europie Wschodniej. W brawurowym stylu snuje barwną, zabawną i wzruszającą opowieść o muzykach, którzy wędrują od jednego sztetla do drugiego. Nie bacząc na przeciwności losu, szukają kolejnego wesela, bar micwy bądź zwykłej popijawy, by grać i zarobić trochę grosza.

Sfar czerpiąc z opowiadań Isaaca Bashevisa Singera, żydowskich podań, a także z malarstwa Marca Chagalla, nie tylko odtwarza atmosferę świata, który już nie istnieje, ale także nieustannie zaskakuje. Jego „Klezmerzy” to komiks jednocześnie zabawny i pełen tragicznych wydarzeń, optymistyczny i smutny, czuły i okrutny. Jest tylko jeden twórca, który z takiej szalonej mozaiki nastrojów jest w stanie stworzyć spójną i wciągającą bez reszty opowieść. Jest nim Joann Sfar.