Mag | Autor: John Fowles

Jestem niewiarygodnie wdzięczna losowi za to, że w moje ręce trafiła ta powieść. Kolosalny opasły tom, niemalże 700-set stronicowy, który przez wielu zaliczany jest do klasyki. A, co potwierdza moje życie z książkami, na klasykę zawsze można liczyć. Ja poznaję ją stopniowo i jestem nią zachwycona. „Mag”, bo o nim tu mowa, to powieść, która czaruje magicznym klimatem, głębią i przesłaniem, choć wielu się ze mną nie zgodzi. I mam świadomość, że w tym miejscu wiele osób przestanie czytać moją recenzję. Bo się po prostu ze mną nie zgodzą, bo – co prześledziłam z własnej ciekawości czytelniczej - „Mag” zbiera skrajne opinie. Od zachwytów i peanów (moich włącznie), poprzez krytykę i zmieszanie z błotem. Kto ma rację?

Zacznę tak. „Mag” od początku kojarzy mi się ze „Szczygłem”, wspaniałym dziełem Donny Tartt, a konkretniej rzecz ujmując, z podobnie prowadzoną fabułą samotnie dorastającego chłopaka. Tu mamy Nicholasa „jedyne dziecko mieszczańskich rodziców”, którzy giną w katastrofie samolotowej. Niko zostaje sierotą, a co gorsze, bez określonego kierunku na samego siebie. Żyje tu i teraz, łapie posady bez jakichkolwiek ambicji, szuka drogi, którą mógłby podążać. Sprawia wrażenie zaplątanego w codzienność, zmanierowanego i znudzonego człowieka. I chyba dlatego, podczas pobytu na wyspie greckiej, gdzie dostał posadę nauczyciela, na wyspie, nad którą wisi fatum „przekleństwa” o nieznanej proweniencji, dochodzi do pewnego incydentu. Co miało na niego wpływ? Wszechobecny gorąc, ograniczone towarzystwo, czy klaustrofobiczna okolica? Milion przypuszczeń, a skutek jeden – Nicholas poznaje właściciela luksusowej, acz tajemniczej willi. I od tej pory, od wspólnego lunchu na tarasie, od pysznych słodkości przygotowanych przez kucharkę gospodarza, od tej chwili zaczyna się MAGia. Magia w sensie dwuznaczności mijającego życia. Nicholas przekracza próg, poza którym nic, co się wydawało stabilne, takie nie jest. Tu Fowles rozpoczyna prowadzenie innego toku fabuły. Bawi się światami wrzucając Nicholasa w różne sytuacje. Można odnieść wrażenie, że testuje własnego bohatera ustawiając poza jego plecami samego siebie. Mamy tu skrzętnie zaplanowaną intrygę, tajemniczość i erotykę, ale, co wyraźnie wyłapuję - skrzętną psychologię, którą przesiąknięte są strony „Maga”. Bo to wymagająca, bardzo, bardzo inteligentna powieść, która prócz treści ma drugie dno, dno niedostępne dla każdego. Dno, które mnie pochłonęło, bo w nim tkwi istota wartości.

Jest bohater, którego raz odbieramy jako denerwującego, wręcz zblazowanego mieszczanina znudzonego wszystkim i niczym, ale przy powolnym czytaniu, przy czytaniu niemalże analitycznym, zaczyna objawiać się nam inne znaczenie WSZYSTKIEGO. Tło perfidnie przez Fowlesa przemyślane, bo... wciągające. „Mag” uzależnia. Stajemy się kukiełkami w rękach autora. On wodzi nas za nos, bawi się nami, czaruje. Lecz te triki są tak precyzyjne, tak wyrafinowane, że odczuwasz wielką rozkosz mając świadomość, że steruje tobą mistrz pióra, sam John Fowles. Ta powieść, to master szyk pośród nijakości, to perła pośród tombaków i podróbek.

„Mag” to klasyka, która broni się sama. Podobnie, jak Gogol, czy Tartt, Fowles od teraz dostał u mnie zaszczytne miejsce w panteonie mistrzów literatury. To ktoś, kto własnym pisaniem oczarowuje. Czytając jego książki łapiesz się na tym, że od teraz każda następna musi być co najmniej tak dobra, jak ta. Że nie szukasz powiastki o niczym, lecz powiastki o magicznym wręcz otumanieniu. Że nie nakarmisz swojego mózgu czytelniczego byle czym, bo stałeś się wyrafinowanym smakoszem literatury.
Stałeś się znawcą.