Zakupy W PRL. W Kolejce Po Wszystko | Autor: Wojciech Przylipiak

  Książka wspomnieniowa, a właściwie nawet możemy powiedzieć, że reportaż pt. „Zakupy w PRL. W kolejce po wszystko” Wojciecha Przypiliaka to fascynująca podróż w przeszłość, pokazująca nam meandry i okoliczności świata usług i towarów PRL-u właśnie. Autor spotyka się z wieloma osobami, które żyły w tamtym czasie i ich słowami pragnie przekazać, jaki to był właściwie okres dla Polaków, z jakimi problemami i wyrzeczeniami trzeba się było wtedy zmierzyć. Twórca rozmawia przede wszystkim z byłymi pracownikami działu usług, które doskonale wiedzą, jak cały ten biznes wyglądał od środka. Dla człowieka demokracji to wszystko może wydać się bardzo dziwne, a wręcz absurdalne, ale jednak taka jest historia, tak było naprawdę.

Okres PRL-u był charakterystyczny dla ograniczeń i niedoborów w handlu oraz braku dostępności wielu produktów. Napotykało się wiele trudności podczas codziennych zakupów. W sklepach było często bardzo mało towarów, a kolejki przed wejściem były długie i czasochłonne. Klienci musieli czekać na swoją kolej, aby wejść do sklepu i kupić potrzebne produkty. Często nie było też pewności, czy dana rzecz będzie dostępna w ogóle. Produkty spożywcze były często niedostępne lub dostępne w bardzo ograniczonych ilościach. Brakowało takich podstawowych produktów jak masło, mięso, cukier czy kawa. Czasami trzeba było się udać do wielu różnych sklepów, aby uzbierać potrzebne produkty. Nawet jeśli produkt był dostępny, to czasami klient musiał przynieść własny pojemnik lub papier, aby go zapakować. Sklepy często nie miały wystarczających opakowań ani reklamówek.

Również inne produkty były dostępne w ograniczonych ilościach. Często braki występowały w kategorii odzieży, obuwia, sprzętu elektronicznego czy samochodów. Trzeba było czekać w długich kolejkach, aby zdobyć nowy telewizor czy samochód. Ograniczenia dotyczyły również zakupu alkoholu. Handel napojami alkoholowymi był ściśle regulowany i kontrolowany. Trzeba było posiadać specjalne zezwolenie na zakup większej ilości alkoholu niż określona ilość dla jednej osoby. W pewnym momencie wprowadzono też system "czytelni", gdzie trzeba było zamówić książkę lub czasopismo i przeczytać go w specjalnie przystosowanych do tego pomieszczeniach. Następnie, po przeczytaniu, trzeba było oddać książkę, aby inni mogli z niej skorzystać.

Podsumowując, zakupy w PRL-u były trudne i czasochłonne, z powodu ograniczeń w dostępności wielu produktów. Klienci musieli czekać w długich kolejkach i spędzać wiele czasu na znalezienie potrzebnych artykułów. Ograniczenia obowiązywały zarówno w zakresie żywności, jak i innych produktów. O tym właśnie jest wspomniana książka, jednak nie przyglądamy się perspektywie badawczej, a wypowiedziom zwykłych, szarych ludzi, którzy z przestawionymi sytuacjami zmagali się na co dzień. W książce nie brakuje pożądanej subiektywności, jednostkowych historii, które wciągają, dają do myślenia, pokazują fragment rzeczywistości historycznej. Całe szczęście nie jest to opracowanie naukowe, a ciekawe i intensywne rozmowy o życiu, które zaczęło zanikać po 1989 roku.

Książka posiada liczne archiwalne i współczesne zdjęcia określonych miejsc i przybytków, co urozmaica lekturę. Wiać wyraźnie, że Wojciech Przypiliak bardzo dobrze przygotował się do swojej pracy, drążył każdy temat, tak aby ciekawość czytelnicza została zaspokojona. Bardzo dobrze się czyta ten reportaż, jest on sentymentalnym zbiorem wspomnień, w których wybrzmiewa nutka sentymentalizmu, melancholii i tęsknoty. Historie zwykłych ludzi są najbardziej interesujące, dlatego, że my sami w większości należymy do tego samego świata, ale już do innej przestrzeni czasowej. Polecam gorąco lekturę!